FAQ tentang mengudi

Periksa maklumat pengundian anda di sini. Pusat mengundi anda disenaraikan di bawah “daerah mengundi”.

Jika anda tidak pasti di mana tempat anda mengundi, anda boleh bertanya di pejabat Suruhanjaya Pilihan Raya di tempat anda, balai polis atau pihak berkuasa tempatan.

Tidak. Hanya ada tiga cara sahaja untuk anda mengundi ahli parlimen ataupun Adun.

Pertama, datang mengundi pada hari mengundi yang telah ditetapkan.

Kedua, jika anda penjawat awam atau anggota badan beruniform yang bertugas semasa hari mengundi, anda mungkin layak untuk mengundi awal – iaitu beberapa hari lebih awal sebelum tarikh mengundi yang sebenar. Ini turut memerlukan anda datang sendiri untuk mengundi.

Ketiga, sekiranya anda petugas Suruhanjaya Pilihan Raya atau petugas media yang bekerja semasa hari mengundi; atau seorang anggota tentera atau polis yang tidak dapat menjadi pengundi awal, anda boleh memohon untuk mengundi secara pos.

Akhir sekali, sekiranya anda tinggal di luar negara, anda juga boleh memohon untuk mengundi secara pos.

Bagaimanapun, anda harus peka dengan tarikh tutup permohonan undi pos.

Bermula 15 Disember 2021, semua warganegara Malaysia berumur 18 tahun ke atas didaftarkan sebagai pemilih secara automatik.

Jika anda baru saja mencecah umur 18 tahun, anda mungkin terlepas tarikh akhir yang ditetapkan. Sebaliknya jika memang nama anda tiada seperti sepatutnya, anda harus membuat aduan kepada Suruhanjaya Pilihan Raya dan polis.

Perlembagaan Persekutuan menyatakan bahawa seseorang itu mestilah merupakan penduduk di sesuatu kawasan bagi melayakkannya menjadi seorang pemilih. Secara praktisnya pula, kebanyakan kawasan pemilih ditentukan menerusi alamat pada kad pengenalan mereka.

Pemilih dalam kawasan yang sama dibahagikan kepada daerah-daerah mengundi.

Selalunya, hanya terdapat satu pusat mengundi dalam satu-satu daerah mengundi.

Meskipun maklumat daerah mengundi boleh diketahui menerusi laman web Suruhanjaya Pilihan Raya, ia tidaklah seberapa penting berbanding mengambil tahu tentang di manakah terletaknya pusat mengundi anda.

Saluran melambangkan peti undi yang akan anda gunakan semasa membuang undi.

Di pusat mengundi luar bandar, hanya ada satu sahaja saluran. Manakala di pusat mengundi lebih besar pula, terdapat lebih banyak saluran.

Di pusat mengundi yang mempunyai lebih dari satu saluran, pemilih selalunya disusun mengikut umur – mereka di “saluran 1” selalunya terdiri daripada golongan lebih berusia berbanding “saluran 2”.

Sebagai contoh, daerah mengundi Taman Seremban Jaya di kawasan parlimen Rasah mempunyai 17 saluran. “Saluran 1” adalah untuk pemilih paling berusia manakala pemilih paling muda pula mengundi di “saluran 17”.

Anda boleh memeriksa saluran anda pada maklumat pengundian di laman web Suruhanjaya Pilihan Raya.

Baca laporan ini untuk mengetahui beza trend pengundian dalam kalangan pemilih paling tua dan pemilih paling muda semasa PRU14. Laporan ini berdasarkan analisis data terhadap saluran-saluran mengundi.

Semasa “pilihan raya umum”, kebanyakan negeri akan turut mengadakan pilihan raya DUN secara serentak dengan pilihan raya Parlimen.

Oleh itu, jika negeri anda tidak mengadakan pilihan raya DUN sekalipun, anda masih boleh mengundi untuk memilih ahli parlimen.

Untuk mengundi Adun, anda harus menunggu sehinggalah pilihan raya DUN diadakan.

Ya. Tetapi untuk PRU15 kali ini, anda tidak akan sempat lagi menukar kawasan mengundi anda memandangkan senarai pemilih dimuktamadkan secara bulanan.

Anda boleh mengemas kini alamat pada senarai pemilih di pejabat pos atau di cawangan Suruhanjaya Pilihan Raya.

Anda perlu menyediakan bukti bermastautin dan turut mengemas kini alamat pada MyKad anda.

Semak laman web Suruhanjaya Pilihan Raya untuk mendapatkan maklumat bagaimana cara mendaftar untuk mengundi secara pos. Anda harus peka dengan tarikh tutup permohonan.

Anda boleh mengambil kira tentang pendirian dasar yang dipegang oleh calon atau parti yang mahu meraih undi anda.

Anda juga mungkin harus mempertimbangkan apakah calon tersebut menjalani gaya hidup yang melangkaui kemampuannya.

Jika ahli parlimen di kawasan anda mahu bertanding semula, anda boleh menggunakan projek MyMP untuk memeriksa rekod kehadiran dan soalan-soalan yang dikemukakan mereka di Dewan Rakyat.

Setiap kertas undi hadir dengan nombor siri unik yang tiada hubung kait dengan identiti pemilih. Oleh itu, undi anda adalah rahsia.

Semua pemilih berpeluang untuk memilih ahli parlimen masing-masing. Pun begitu, sesetengah pemilih juga berpeluang memilih wakil untuk DUN mereka sekiranya pilihan raya DUN turut diadakan serentak.

Dakwat kekal digunakan untuk menanda pemilih yang telah menerima kertas undi mereka di pusat-pusat mengundi dan bagi menghalang mereka daripada mengundi lebih dari sekali.

Pun begitu, pemilih yang layak mengundi secara pos tidak ditandakan. Golongan ini adalah minoriti.

Ya. Suruhanjaya Pilihan Raya akan menanda dakwat kekal di bahagian lain jari anda. Jika anda tidak mempunyai jari, anda boleh ditanda dakwat di bahagian tangan yang lain.

Tidak boleh. Sebelum memangkah undi di petak undi, anda harus menyerahkan telefon pintar anda kepada petugas.

Anda boleh mengambil telefon anda semula selepas membuang undi.

Jika atas sebab-sebab tertentu, anda percaya bahawa ada orang lain yang telah mengundi bagi pihak anda, anda boleh membuat laporan polis.

Diam, jangan buat bising. Tiada sesiapa pun yang dibenarkan merayu undi dalam lingkungan 50m dari pusat mengundi. Ini termasuklah mengenakan barangan parti seperti baju-T atau topi. Menangkap gambar, merakam video atau membuat penstriman langsung tanpa kebenaran juga adalah dilarang.

Tidak. Kertas undi anda berisiko dianggap “rosak” atau tidak sah.

Mencacatkan kertas undi juga adalah satu kesalahan jenayah di bawah Seksyen 3(1)(b) Akta Kesalahan Pilihan Raya 1954.

Tidak. Membawa keluar kertas undi dari pusat mengundi adalah satu kesalahan jenayah di bawah Seksyen 3(1)(h) Akta Kesalahan Pilihan Raya 1954.

Tidak. Menjual kertas undi adalah satu kesalahan jenayah di bawah Seksyen 3(1)(e) Akta Kesalahan Pilihan Raya 1954.

Tidak. Mencetak kertas undi untuk digunakan dalam pilihan raya tanpa kebenaran adalah satu kesalahan jenayah di bawah Seksyen 3(1)(j) Akta Kesalahan Pilihan Raya 1954.

Tidak. Suruhanjaya Pilihan Raya menetapkan kawasan pilihan raya seseorang pemilih berdasarkan alamat yang tertera pada MyKad pengundi baru.

Pemilih boleh mengemas kini alamat mereka dengan Suruhanjaya Pilihan Raya jika MyKad mereka sudah memaparkan alamat yang baru.

Mengundi dalam mana-mana pilihan raya sedangkan pengundi berkenaan sebenarnya tidak berhak untuk mengundi dalam pilihan raya tersebut adalah satu kesalahan jenayah di bawah Seksyen 3(1)(l) Akta Kesalahan Pilihan Raya 1954.

Tidak semua parti akan meletakkan calon di kawasan anda. Ada kalanya, parti bertanding dalam pilihan raya sebagai satu gabungan dan menggunakan logo berbeza.

Tidak boleh. Itu adalah satu kesalahan jenayah mengikut Seksyen 5(2) dan Seksyen 5(3) Akta Kesalahan Pilihan Raya 1954.

Pengundian berlaku antara jam 8am hingga 6pm di Semenanjung Malaysia dan antara 7.30am hingga 5.30pm di Sabah dan Sarawak.

Apabila pengundian tamat, undi akan dikira di hadapan pengawas yang terdiri daripada wakil-wakil kepada calon. Apabila undian selesai, ketua tempat mengundi dan para pengawas akan menandatangani Borang 14 untuk memuktamadkan keputusan.

Pegawai pilihan raya akan mengumpulkan Borang 14 untuk mengira keputusan.

Tidak. Pengundi mesti meninggalkan pusat mengundi selepas membuang undi. Tidak boleh merayau-rayau di situ.

Anda boleh mengikuti kiraan undi secara langsung di Malaysiakini. Malaysiakini merupakan organisasi berita pertama yang mengumumkan pemenang dalam pilihan raya umum 2018 dahulu. Malaysiakini juga akan menyediakan analisis pakar secara langsung buat anda.

Malaysia mengguna pakai sistem pemenang undi terbanyak (first-past-the-post). Calon yang menerima undi terbanyak akan dipilih, tanpa mengira sama ada calon itu memperoleh majoriti ataupun tidak.

Sebagai contoh, terdapat enam calon yang merebut kerusi Maharani dalam pilihan raya negeri Johor 2022. Pemenang hanya meraih sokongan daripada 36 peratus pengundi sahaja.

Sistem ini boleh menyebabkan kerajaan yang terbentuk mempunyai kawalan yang sangat besar ke atas badan perundangan, meskipun dengan sokongan kurang 50 peratus daripada pengundi, seperti yang dapat dilihat semasa pilihan raya negeri Johor 2022.

Penggubal undang-undang yang dipilih daripada parti atau gabungan yang berbeza harus memutuskan siapa yang akan menjadi perdana menteri dalam kalangan mereka. Hal ini sudah pernah terjadi sebelum ini di Sabah, Perak dan Kedah semasa pilihan raya 2018.

Yang di-Pertuan Agong akan melantik seorang ahli parlimen yang pada hemat baginda mendapat sokongan majoriti ahli parlimen untuk menjadi perdana menteri. Pemerintah negeri atau Yang di-Pertua Negeri akan melakukan fungsi serupa di peringkat negeri dengan memilih seorang menteri besar, ketua menteri ataupun premier.

Sesiapa yang memiliki bukti berlakunya pelanggaran proses pilihan raya boleh memfailkan petisyen untuk membatalkan keputusan pilihan raya. Kebanyakan petisyen tidak berjaya. Kes petisyen berjaya yang terkini berlaku pada 2018. Ia menyebabkan pilihan raya diadakan semula di Kimanis.

Anda mengundi untuk memilih seorang ahli parlimen dan seorang ahli Dewan Undangan Negeri (Adun) – sekiranya negeri anda turut mengadakan pilihan raya DUN secara serentak.

Anda tidak perlu mendaftar apa-apa. Sejak Disember 2021, semua warganegara berumur 18 tahun ke atas akan dimasukkan ke dalam senarai pemilih secara automatik. Senarai-senarai baru akan dimuktamadkan setiap bulan.

Setiap orang membayar cukai kepada kerajaan persekutuan, kerajaan negeri dan pihak berkuasa tempatan, baik secara langsung ataupun tidak.

Kerajaan-kerajaan ini membelanjakan kutipan cukai mengikut arahan badan perundangan – Parlimen, DUN dan majlis perbandaran.

Badan perundangan turut menggubal, memansuhkan mahupun meminda undang-undang.

Semasa pilihan raya, rakyat Malaysia memilih calon yang akan mewakili mereka dalam badan perundangan ini.

Sudah tentu. Memilih untuk tidak mengundi merupakan satu hak demokrasi.

Parlimen ialah badan yang menggubal undang-undang. Ia menggubal, meminda dan memansuhkan undang-undang.

Dewan Undangan Negeri turut mempunyai fungsi serupa.

Pada dasarnya, seorang ahli parlimen mewakili kawasan masing-masing di Parlimen, untuk mendebatkan dan mengundi cadangan undang-undang (rang undang-undang) dan mencadangkan tindakan yang akan diambil oleh Parlimen (usul).

Seorang ahli parlimen juga boleh memegang peranan lain seperti menjadi perdana menteri, menjadi ahli kabinet (sebagai pembantu kepada perdana menteri) dan ahli jawatankuasa pilihan (kumpulan-kumpuan rasmi dengan fungsi khas terdiri daripada ahli parlimen)

Ahli parlimen individu turut boleh mencadangkan topik untuk dibahaskan Parlimen dan mencadangkan undang-undang (rang undang-undang persendirian).

Untuk melihat perbandingan antara peranan berbeza yang dimainkan oleh ahli parlimen, Adun dan ahli majlis pihak berkuasa tempatan, sila periksa infografik oleh Projek Sinar ini.

Sesetengah ahli parlimen menyediakan pelbagai jenis “khidmat” di kawasan mereka bagi meraih populariti meskipun tiada undang-undang memerlukan mereka berbuat demikian.

Contohnya, sesetengah ahli parlimen akan bertemu dengan para pengundi seminggu sekali bagi menyelesaikan isu-isu berkaitan pihak berkuasa tempatan, permohonan biasiswa, sumbangan dan hal-hal yang tiada kaitan dengan isu perundangan.

Bukan semua ahli parlimen menyediakan “khidmat” seumpama itu. Demikian juga, bukan semua ahli parlimen yang terlibat aktif dalam proses penggubalan undang-undang.

Tidak. Bagaimanapun, memandangkan ahli parlimen mempunyai akses kepada menteri kabinet yang mengawal belanjawan, dia boleh melobi untuk infrastruktur awam, geran dan pembiayaan lain yang boleh memanfaatkan kawasannya.

Ini boleh membawa kepada salah guna kuasa.

Cuba game ini untuk lebih memahami bagaimana ahli parlimen membelanjakan wang dan masa di kawasan-kawasan mereka.

Di bawah Perkara 49A Perlembagaan Persekutuan yang baru digubal, seseorang ahli parlimen harus mengosongkan kerusi mereka jika: 1) Ahli parlimen itu keluar daripada parti politik yang dianggotainya semasa dia dilantik; atau, 2) Ahli parlimen itu menyertai parti politik yang lain selepas dia dilantik.

Adun tidak tertakluk di bawah undang-undang sama, kecuali di Pulau Pinang dan Perlis.

Parti politik ialah sekumpulan ahli politik yang berkongsi idea serupa tentang bagaimana sebuah kerajaan itu seharusnya ditadbir.

Dalam konteks Malaysia, parti-parti politik selalunya membentuk gabungan sebelum pilihan raya diadakan bagi menyatupadukan penyokong masing-masing di bawah satu pasukan.

Eksekutif berfungsi melaksanakan undang-undang.

Kabinet bersidang secara mingguan untuk membuat keputusan eksekutif.

Anggota kabinet turut menyelia agensi penguatkuasaan dan syarikat-syarikat berkaitan kerajaan.

Pelajari lagi topik ini di laman web Pantau Kuasa oleh Ideas.

Perdana menteri merupakan anggota Dewan Rakyat (dewan rendah bagi Parlimen) yang paling berkuasa dan mempunyai kedudukan nombor satu dalam kalangan anggota-anggota yang lain.

Mesyuarat kabinet mingguan selalunya dipengerusikan perdana menteri.

Perdana menteri memiliki kuasa menentukan agenda Parlimen dan mancalonkan anggota kabinet yang akan menjalankan kuasa yang termaktub di bawah Akta (undang-undang).

Perdana menteri turut menasihati Yang di-Pertuan Agong berkenaan banyak fungsi penting, seperti lantikan hakim, anggota Dewan Negara (dewan tertinggi Parlimen), ketua polis negara dan peguam negara.

Tidak secara langsung. Rakyat Malaysia boleh memilih ahli parlimen yang akan mewakili mereka di Dewan Rakyat. Ahli parlimenlah yang akan memilih siapa yang akan menjadi perdana meteri dalam kalangan mereka.

Apabila Yang di-Pertuan Agong berpuas hati bahawa seseorang ahli parlimen itu mendapat sokongan majoriti daripada rakan ahli parlimen yang lain, maka ahli parlimen berkenaan akan dilantik sebagai perdana menteri.

Jawatan yang setara dengan perdana menteri di peringkat kerajaan negeri disebut sama ada menteri besar atau ketua menteri. Khusus di Sarawak pula, ia disebut premier.

Kabinet dilantik oleh Yang di-Pertuan Agong untuk memberikan nasihat tentang tugas-tugas baginda.

Mula-mula, Agong melantik seorang perdana menteri. Kemudian, atas nasihat perdana menteri, baginda melantik ahli-ahli kabinet yang lain.

Ahli kabinet mestilah merupakan seorang ahli parlimen (anggota Dewan Rakyat) atau seorang senator (anggota Dewan Negara).

Demografi di satu-satu lokaliti boleh berubah mengikut peredaran waktu. Oleh yang demikian, Suruhanjaya Pilihan Raya harus menjalankan penyempadanan setiap lapan tahun bagi menentukan sempadan pilihan raya yang baru.

Pelaksanaan penyempadanan yang harus dilakukan selepas ini adalah di Sarawak (2023) diikuti Sabah (2025) dan Semenanjung Malaysia (2026).

Mereka yang ditugaskan untuk melakukan penyempadanan semula harus mengikut garis panduan yang rumit bagi meminimumkan perbezaan saiz antara kawasan.

Setakat April 2022, kawasan Parlimen terbesar ialah Bangi di Selangor, yang mempunyai 300,943 pemilih.

Kawasan Parlimen terkecil pula ialah Igan di Sarawak dengan 28,228 pemilih. Ini bermakna bilangan pengundi di kawasan Bangi adalah 10.67 lebih ramai berbanding di Igan.

Situasi ini dikenali sebagai salah pembahagian (malapportionment).

Bagaimana salah pembahagian memberi kesan kepada anda?